gepost 23/10/2020
Een dichter die de Nobelprijs Literatuur wint!
Misschien hebben de lyrische teksten van Nobelprijswinnaar Literatuur 2016 Bob Dylan (weet u nog hoe gecontesteerd dat was? ) de weg geëffend om anno 2020 een 'echte' dichter te bekronen.
Louise Glück, 77 jaar oud is ze en hier, bij ons, volslagen onbekend. In Amerika wordt ze bejubeld, ze werd er overladen met talrijke belangrijke literaire prijzen.
Het zal dus even wachten zijn vooraleer u werk van haar in de boekhandel aan zal treffen. In 2016 verscheen de bundel 'Verzamelde gedichten (samenstelling Marjoleine de Vos, Van Oorschot, 2016) waarvoor de inmiddels overleden Nederlander Erik Menkveld gedichten van haar vertaalde. Poëzie vertalen is een moeilijke oefening, maar Menkveld voelde haar goed aan, zoals u zal merken in de vertaling hieronder.
Geen vaste dichtvormen bij Glück, geen rijm, veel gevoelens en gedachten, over familie vooral en altijd het juiste woord op de juiste plaats. Dat is wat je onthoudt bij het nalezen van de recensies na de bekendmaking van de Nobelprijs.
Dit is (voorlopig) mijn favoriet, een gedicht voor alle vaders, moeders en allen die zich herkennen in deze lijnen.
uit: The wild iris, 1992
vertaald door Erik Menkveld (Verzamelde gedichten, samenstelling Marjoleine de Vos, Van Oorschot, 2016)
Retreating Light
You were always very young children,
always waiting for a story.
And I’d been through it all too many times;
I was tired of telling stories.
So I gave you the pencil and paper.
I gave you pens made of reeds
I had gathered myself, afternoons in the dense meadows.
I told you, write your own story.
After all those years of listening
I thought you’d know
what a story was.
All you could do was weep.
You wanted everything told to you
and nothing thought through yourselves.
Then I realized you couldn’t think
with any real boldness or passion;
you hadn’t had your own lives yet,
your own tragedies.
So I gave you lives, I gave you tragedies,
because apparently tools alone weren’t enough.
You will never know how deeply
it pleases me to see you sitting there
like independent beings,
to see you dreaming by the open window,
holding the pencils I gave you
until the summer morning disappears into writing.
Creation has brought you
great excitement, as I knew it would,
as it does in the beginning.
And I am free to do as I please now,
to attend to other things, in confidence
you have no need of me anymore.
Wijkend licht
Jullie leken net kleine kinderen,
altijd tuk op een verhaal.
En ik had er al zo veel verteld;
ik had genoeg verzonnen.
Dus gaf ik jullie potlood en papier.
Ik gaf jullie pennen van riet
dat ik zelf sneed, middagenlang in de dampige velden.
Schrijf jullie eigen verhaal maar, zei ik.
Na al die jaren luisteren
zouden jullie wel weten
wat een verhaal was dacht ik.
Zeuren was het enige wat jullie konden.
Alles moest jullie worden uitgelegd,
op eigen kracht doorgrondden jullie niets.
Toen besefte ik dat jullie niet konden denken
met werkelijke lef of passie;
jullie hadden je leven nog niet geleid,
geen eigen rampen doorstaan.
Dus gaf ik jullie levens, gaf ik jullie rampen,
want schrijfgerei alleen bleek niet genoeg.
Jullie zullen nooit weten hoe goed
het me doet jullie daar te zien zitten
als onafhankelijke wezens,
jullie te zien dromen bij het open raam,
potloden die ik jullie gaf in de aanslag
tot de zomerochtend in woorden opgaat.
Het scheppen heeft jullie opgewonden,
ik wist het van tevoren, dat doet het in het begin altijd.
En ik ben vrij om te doen wat ik wil,
me met andere dingen bezig te houden,
in het volste vertrouwen
dat jullie me niet meer nodig hebben.
Zin in meer van haar werk?
Lees hier nog andere vertalingen die Erik Menkveld maakte voor het tijdschrift Raster
Geboeid door Louise Glück?
Lees hier meer over haar en haar werk.
De VRT reportage bij de bekendmaking van de Nobelprijs Literatuur
Vertel anderen over ons. Deel deze webpagina met uw netwerk.